Henk 't Jong en het ontstaan van Holland
SLIEDRECHT / DORDRECHT - De in Sliedrecht geboren historicus en Dordtenaar Henk 't Jong, voormalig striptekenaar met verhalen in de Pep, de Sjors en de Eppo, verrast ons met een prachtig uitgevoerd geschiedkundig meesterwerk over de ontstaansgeschiedenis van het graafschap Holland.
De Dageraad van Holland
De Geschiedenis van het graafschap 1100 – 1300
Henk ’t Jong
ISBN: 9789020534863
Uitgever: Omniboek
Verschenen: 30-10-2018
Bladzijden: 416
Bindwijze: Paperback
Genre: Geschiedenis
Als u van mijn generatie bent, dan zeggen de namen van de Stripweekbladen Pep en Sjors u hoogstwaarschijnlijk nog wel iets. Ik had in de zestiger en zeventiger jaren een abonnement op op de Pep. En daar kwam ik de naam Henk ’t Jong voor het eerst tegen.
Voor Pep tekende hij in de jaren 1971 tot 1974 drie lange verhalen van de strip Titus. Nadat Pep en Sjors waren gefuseerd tot het stripblad Eppo tekende hij voor dit blad zes avonturen in de klare lijn stijl strip Willem Peper.
Van de eerste vier verhalen van deze strip zijn door uitgeverij Oberon ook albums uitgegeven. Hierna verliet ‘t Jong de stripwereld.
Henk ’t Jong werd in 1948 geboren in Sliedrecht. Hij studeerde in 1968 cum laude af aan de Academie van Beeldende Kunsten te Rotterdam en is heraldicus en historicus met de middeleeuwen als hoofdthema.
Hij is enorm geïnteresseerd in de nederzettings- geschiedenis van het gebied rondom Dordrecht en ook op zo’n onderwerp in Leiden in 2009 op zijn eenenzestigste afgestudeerd (!). Henk ’t Jong is onder andere grafisch vormgever, illustrator, en dus ook striptekenaar en heraldisch ontwerper.
Op zijn blog ApudThuredrecht.nl schrijft hij over de vroege (en latere) geschiedenis van Dordrecht en omstreken.
De eerste gepubliceerde illustraties van zijn hand verschenen 1969. Na twee jaar als freelance grafisch ontwerper en illustrator te hebben gewerkt begon hij als striptekenaar te werken voor het stripblad Pep. Vervolgens publiceerde in het stripblad Sjors twee lange verhalen van Rhodekijn en Zijderick. Nadat Pep en Sjors waren gefuseerd tot het stripblad Eppo, tekende hij voor dit blad de avonturen van de strip Willem Peper.
Van 1980 tot 1992 was Henk ‘t Jong werkzaam als heraldisch tekenaar en heeft hij diverse Nederlandse gemeente- en familiewapens ontworpen. Daarnaast was hij van 1981 tot 1992 educatief ambtenaar in deeltijd, bij het gemeentearchief van Dordrecht. Van september 2008 tot zijn pensionering in juni 2013 was hij voor twee dagen in de week in dienst bij het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag, als heraldicus-historicus.
Na de strips die Henk ’t Jong in de Nederlandse striptijdschriften publiceerde, ben ik hem kwijtgeraakt. Tot ik enkele weken geleden een mail over dit boek ‘De dageraad van Holland’ op mijn scherm zag verschijnen, en de naam van de auteur me wel heel erg bekend voorkwam, Henk ’t Jong, die naam kende ik van vroeger. Ja, van Willem Peper, en een speurtocht op internet friste mijn geheugen weer helemaal op.
Henk 't Jong neemt ons in zijn nieuwe boek ‘De dageraad van Holland' mee terug naar de Middeleeuwen en wel naar de hoogtijdagen van het ridderschap. In de twaalfde en dertiende eeuw bestond het huidige Nederland uit onder andere vier grote vorstendommen: Brabant, Holland (met Zeeland), Gelre en het bisdom Utrecht. Holland won in deze eeuwen al snel aan invloed, wat ook in het aangrenzende Vlaanderen en Brabant niet onopgemerkt bleef.
In Sliedrecht geboren Dordtenaar Henk 't Jong beschrijft in ‘De dageraad van Holland' de hoogte- en dieptepunten van de Graven van Holland die tussen 1100 en 1300 regeerden, hun levens, de familiebanden en de oorlogen binnen en tussen de vorstendommen. Daarnaast komen ook de politiek van het Graafschap en de economische ontwikkelingen op zowel landelijk als stedelijk gebied ruimschoots aan bod, ontwikkelingen die ervoor zorgden dat het Graafschap Holland in die Middeleeuwse jaren uit kon groeien tot een invloedrijk en sterk gewest.
Als je het boek ‘De Dageraad van Holland,’ oppakt en in de hand houdt, heb je een prachtig vormgegeven boek in handen. De zwarte kaft met blauwe Nederlandse Leeuw doet het prima als achtergrond bij de verdere oranje en witte vormgeving van de omslag.
Dit boek van uitgeverij Omniboek is goed leesbaar ingedeeld, met als verduidelijking van de tekst een keur aan afbeeldingen en foto’s. Achter in het boek is een groot gedeelde gereserveerd voor een eveneens goed leesbaar gedeelte met noten, bronvermeldingen en verwijzingen.
Geschiedschrijving is volgens auteur Henk ’t Jong het beschrijven van gebeurtenissen uit het verleden, hun oorzaken en gevolgen, gebaseerd op bronnen- en literatuuronderzoek, zonder de lege plekken op te vullen met fantasie of romantische verklaringen. Een prima dichtgetimmerde verklaring van de term geschiedschrijving.
De Dageraad van Holland is een boek over het westelijk kustgebied van Nederland. Henk ’t Jong behandelt hierin de twee eeuwen tussen 1100 tot 1300, ofwel de periode vanaf Graaf Floris II de Vette, die leefde en regeerde van ongeveer 1085 tot 1121, tot even na de moord op Floris V, bijgenaamd der keerlen god, die leefde en regeerde van 1254 tot 1296 toen hij bij Muiderberg vermoord werd. En zoals eerdergenoemd: ’t Jong beschrijft wat er is gebeurd, weigert lege plekken op te vullen en presenteert een enorm uitgebreid bronnen- en literatuuronderzoek.
In zijn boek laat Henk ’t Jong alle Hollandse Graven die in die twee eeuwen leefden, de revue passeren. Het lijkt erop dat Henk ’t Jong geen enkele van de bestaande bronnen over deze graven ongelezen heeft gelaten. Ook over het ontstaan ven de steden in deze periode lijkt niets onvermeld te blijven.
Hoe groot zijn focus op zijn bronnen is, blijkt uit het feit dat hij de lezers precies informeert tot waar de Annalen van Egmond verslag doen en welke auteur hij in zijn boek citeert. Henk ’t Jong is kritisch. Soms bevestigt hij een traditioneel verhaal, soms spreekt hij het tegen, soms laat hij merken dat hij domweg niet genoeg informatie heeft om vast te stellen wat hij zou willen weten. Dan laat hij dat onopgevuld.
Volgens uw recensent is dit boek in elk geval buitengewoon compleet en de moord op Floris V was natuurlijk een prachtige ontknoping van alles wat ‘t Jong over deze periode beschreven heeft.
De dageraad van Holland kent een groot aantal zogenaamde tekstkaders en in het hoofdstuk over Floris IV zijn dat er helaas wel heel erg veel geworden, en dat vertraagt helaas het leesgenot. Maar het leuke van dit boek De dageraad van Holland is wel dat alle steden waar ’t Jong over schrijft een keurig plattegrondje meekrijgen. ’t Jong houdt heel goed rekening met de informatiehonger van zijn lezers.
Het beeldmateriaal wat ’t Jong in dit boek gebruikt is er heel goed bij gezocht en is gelukkig ook afkomstig uit de door hem beschreven periode en verheldert de tekst op een uitstekende manier.
Conclusie
Dit is over het geheel gewoon een heel goed vormgegeven, didactisch goed opgebouwd en vooral boeiend en onderbouwd boek. Van harte aanbevolen als u van Geschiedenis houdt.
----
Kees Klok
Kees Klok collega-historicus en ook Dordtenaar heeft in zijn blog ook alleen maar lovende woorden over voor dit boek van Henk ’t Jong. Kees wil ook over de geschiedenis van Dordrecht gaan schrijven. De Middeleeuwen vindt Kees boeiend, maar niet nodig om zelf verder zichtbaar in een boek te maken: ‘Want Henk 't Jong heeft daar onlangs al een indrukwekkend boek over geschreven.’ En verderop: ‘Ook de middeleeuwse geschiedenis van de stad is machtig interessant, maar daar hebben we Henk 't Jong al voor, die onlangs een indrukwekkend boek heeft gepubliceerd over de opkomst van het graafschap Holland (De dageraad van Holland. Geschiedenis van het graafschap 1100-1300).
----
Bibliografie van de Stripverhalen van Henk ’t Jong:
Titus (verhalen 1 en 2 op tekst van Lo Hartog van Banda)
1. Het topgeheim (44 pl) 1971
2. Topgevaar (44 pl) 1972-1973
3. De goudpaniek (44 pl) 1973-1974
Rhodekijn en Zijderick (alle verhalen op tekst van Adrie van Middelkoop)
1. Nachtbraken en krakélen (44 pl) 1974-1975
2. De zwarte tuin (44 pl) 1975
Willem Peper (alle verhalen op tekst van Adrie van Middelkoop)
1. De navel van Shiva (44 pl) 1976
2. De laatste doge (44pl) 1976-1977
3. De schat van Gormach (44 pl) 1977-1978
4. De dimensiespiegel (44 pl) 1978
5. Operatie tijdreis (44 pl) 1979-1980
6. De ziener op de berg (44 pl) 1981
Losse strips
- Smoka dopa, 1969, in: Aloha
- Heraldisch tractaet (2 pl) 1973, in: Pep
- Hemlock Sholmes versus Jack the Zipper (4 pl) 1973, in: Pep, tekst: Adrie van Middelkoop
- Het wiel van avontuur (4 pl) 1974, ongepubliceerd, bedoeld voor het nooit verschenen 2e nummer van het stripblad Baberiba.
------
Recensent: Hennie van der Zouw.
-S.jpg)
