De beste oplossingen om een bittere espresso te voorkomen
Het zetten van een smaakvolle espresso is een hele kunst. In Italië is er zelfs een espresso-instituut dat de kwaliteit van deze sterke koffie waarborgt. Alleen een espresso die aan de hoogste standaarden voldoet, krijgt van de Istituto Nazionale Espresso Italiano het keurmerk ´gecertificeerde Italiaanse espresso´. Volgens het instituut dienen de zoete en bittere smaken perfect in balans te zijn. Toch is het voor de thuisbarista lastig om deze standaard te evenaren.
Hoe voorkom je dat de espresso bitter gaat smaken? En hoe breng je de smaken van dit sterke kopje perfect in balans? De antwoorden op deze vragen vind je in dit artikel.
Alle ingrediënten voor de perfecte espresso
Voor het zetten van een espresso heb je over het algemeen drie dingen nodig: goede espressobonen, een bonenmaler en een espresso machine.
Espresso koffiebonen
Voordat je van koffiebonen goede koffie kunt zetten, moeten de bonen eerste gebrand worden. Het brandprofiel van de boon heeft veel invloed op de smaak van de koffie. Omdat espresso een sterke, intense koffiesmaak heeft zijn medium of donker gebrande bonen hiervoor het meest geschikt. Vaak wordt op de verpakking aangegeven dat het om specifieke espressobonen gaat.
Espressomaling
De maalgraad die je het beste kunt gebruiken, is onder andere afhankelijk van de zetmethode. Een filterkoffiezetapparaat vereist grover gemalen koffiebonen dan een espresso machine. Bij een espresso wordt het water relatief snel door de koffie geperst. Omdat je wil dat het water in korte tijd zoveel mogelijk smaak aan de bonen onttrekt, is een fijne maling gewenst.
Je kunt in de winkel voorgemalen koffie met een espressomaling kopen. Wil je echter verse koffie zetten, dan kun je het beste de bonen zelf malen. Dit kun je doen in een bonenmaler of volautomatische espresso machine. Bij deze apparaten is de maalgraad eenvoudig in te stellen.
Moka potjes of espresso machines
Een goede espresso zet je met een authentiek moka potje of een half- of volautomatische espresso machine. Deze zetmethodes zorgen dat het water onder hoge druk door de koffie wordt geperst. De halfautomatische espresso machine wordt ook wel pistonmachine genoemd. Dit apparaat zie je ook vaak terug in koffietentjes, waar het wordt gebruikt door professionele barista’s. De espresso machine bevat vaak een stoompijpje, waardoor je jouw espresso kunt omtoveren tot een cappuccino of latte macchiato.
Redenen waarom je espresso bitter smaakt
Ook met de juiste ingrediënten en een espresso machine, kan een espresso bitter gaan smaken. De bittere smaak kan veroorzaakt worden door een te lange doorlooptijd, te hoge watertemperatuur of een apparaat dat wel een schoonmaakbeurt kan gebruiken.
Overextractie
De extractietijd is een belangrijk aandachtspunt om de juiste balans van bittere en zoete smaken te creëren. Bij overextractie is het water te lang in contact geweest met de gemalen koffie. Hierdoor worden ook de minder lekkere smaken en aroma´s aan de bonen onttrokken, waardoor de espresso bitter kan gaan smaken. Overextractie kan ook plaatsvinden wanneer de verhouding tussen de gemalen koffie en de hoeveelheid water niet in balans is. De gemiddelde extractietijd van een goede espresso ligt tussen de 22,5 en 27,5 seconden.
Zettemperatuur
Naast de doorlooptijd kan ook de temperatuur van het water bijdragen aan een bittere espressosmaak. Wanneer de zettemperatuur te heet is, dan kan de koffie verbrand smaken. Geadviseerd wordt om voor het zetten van een espresso een zettemperatuur van 92°C tot 96°C aan te houden. Bij veel espresso machines zijn deze variabelen eenvoudig te controleren. Daarnaast is het belangrijk om altijd vers water te gebruiken.
Maalgraad
De maalgraad is al eerder in dit artikel aan bod gekomen. Hoewel espresso een fijne maling vereist, kan de maling ook té fijn zijn. Heb je een goede extractietijd, maar een te fijne maling; dan is de kans groot dat je espresso bitter smaakt.
Machine
Wanneer je ondanks de juiste ingrediënten en variabelen alsnog een bittere espresso hebt, kan het liggen aan je espresso machine. De koffiebonen laten namelijk olieresten achter in het apparaat. Wanneer je deze niet schoonmaakt, gaan de resten zich ophopen en kunnen ze gaan rotten. Dit heeft niet alleen effect op de smaak van je espresso, maar ook op de werking van je espresso machine. Het is dus van belang het apparaat regelmatig schoon te maken.
Hoe breng je de espressosmaak in balans?
Hoewel je een bittere espresso misschien meteen door de gootsteen wil spoelen, zijn er manieren waarop je de smaak wat in balans kunt brengen. Zo kunnen zout, suiker of melk helpen om de bittere smaak te neutraliseren. Wel is het belangrijk – vooral bij het gebruik van zout – om slechts een kleine hoeveelheid aan de espresso toe te voegen.
Misschien dat we de Italianen nog niet kunnen evenaren in het zetten van de perfecte espresso. Om een goede balans van smaken te creëren is wel wat vaardigheid vereist. De espresso kan snel bitter gaan smaken, bijvoorbeeld door een te lange extractietijd, te hoge zettemperatuur of vieze espresso machine. Door te ontdekken waar de bittere smaak vandaan komt, kun je snel de juiste aanpassingen doen. Zo kom je zelfs als thuisbarista steeds een stapje dichter bij de gecertificeerde Italiaanse espressosmaak.
