Oproep voor houden burgerberaad over ongeremde economische groei of leefbare planeet

REGIO DORDRECHT - (ingezonden) Een gezonde leefomgeving is een grondrecht. Toch wordt ons milieu steeds verder vergiftigd. Zogenoemde forever chemicals worden inmiddels overal gevonden. In ons drinkwater, in ons voedsel, in onszelf en in onze zwemplassen. Er is niet meer aan te ontsnappen, want zelfs via moedermelk worden deze stoffen overgedragen aan de volgende generatie.
Forever chemicals danken hun naam aan het feit dat de natuur ze niet of nauwelijks af kan breken. Ze blijven daardoor tientallen jaren, eeuwen of langer onze leefomgeving vergiftigen.
Ook ons menselijk lichaam kan er niet mee overweg. Deze zeer zorgwekkende stoffen worden daardoor in verband gebracht met diverse gezondheidsproblemen, zoals sommige vormen van kanker, Parkinson, groeistoornissen en aantasting van het immuunsysteem.
Alle ernstige zorgen rondom deze stoffen hebben tot dusver helaas niet geleid tot doortastend optreden van de overheid. Het produceren, gebruiken, uitstoten en lozen gaat gewoon door. Bovendien wordt er niet adequaat gehandhaafd. Maar tegelijkertijd wordt ook afgeraden om voedsel uit eigen tuin te eten en om in sommige recreatieplassen te zwemmen.
Het lijkt er steeds meer op dat ons huidige politieke systeem niet in staat is om zijn burgers te beschermen. De economie moet door, koste wat het kost. En mens, natuur en milieu hebben het nakijken.
Soms door tekortschietende regelgeving. Helaas is ooit afgesproken: alles wat mogelijk is, mag tot het verboden wordt. Door dit uitgangspunt loopt de overheid structureel achter bij de wet- en regelgeving voor nieuwe producten en diensten. Doordat technologische ontwikkelingen bovendien steeds sneller gaan, wordt die achterstand alleen maar groter.
Ondertussen heeft onze regering innovatie bestempeld als oplossing van zo’n beetje al onze problemen. En om innovatie ruim baan te geven, wordt er getornd aan de wet- en regelgeving die geacht om werd burgers te beschermen tegen onfrisse, gezondheid bedreigende praktijken.
Is dit vol te houden? Gaat dit goed aflopen? Of blijven we zo uiteindelijk zitten met een zwaar vergiftigde leefomgeving?
Wij zetten daar niet voor niets vraagtekens bij. En tot dusver komt onze overheid niet met overtuigende antwoorden. Door die onduidelijkheid komen burgers en bedrijven steeds meer tegenover elkaar te staan.
Wij, de schrijvers van dit opiniestuk, leven als inwoners van Dordrecht onder de rook van Chemours. Maar het probleem met natuurvreemde stoffen als PFAS, Glyfosaat, GenX en nog veel meer chemicaliën reikt veel verder dan Chemours en Dordrecht.
Daarom stellen wij voor: hou om te beginnen in Zuid-Holland een provinciaal burgerberaad over PFAS en andere zeer zorgwekkende stoffen. Geef zo’n honderd willekeurig gelote burgers voldoende tijd, toegang tot informatie en de gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan over dit onderwerp. Die kunnen dan zonder last of ruggenspraak tot een uitspraak komen over wat rechtvaardig is. Even los van wat er in wetten en vergunningen staat, die zoals gezegd structureel achterlopen bij de werkelijkheid.
Uiteindelijk draait het om wat werkelijk telt. Ongeremde economische groei? Of een leefbare planeet? Een mooi onderwerp voor een burgerberaad dat gaat over zeer zorgwekkende stoffen.
Esther Alblas-Rienks, Hans van Herwijnen en David Klein
Werkgroep Burgerberaad Zeer Zorgwekkende Stoffen