Uitgebreid moestuinonderzoek rond Chemours
DORDRECHT - Vanaf eind juli zijn onderzoekers bezig bij een aantal moestuinen in Dordrecht, Molenlanden, Papendrecht en Sliedrecht. Daar verzamelen ze monsters van groente en fruit, sloot- en regenwater en de bodem. Deze worden met de nieuwste technieken onderzocht op de stoffen PFOA en GenX. Dit onderzoek moet meer duidelijkheid geven over het eten uit eigen tuin in de omgeving van Chemours/DuPont.
Nieuwe inzichten leiden tot nieuwe adviezen
PFOA (tot 2012) en GenX (sinds 2012) zijn uitgestoten door Chemours/DuPont en in de omgeving terecht gekomen. En dus ook in moestuinen. PFOA en GenX behoren tot de groep PFAS*. Uit nieuwe inzichten blijken PFAS al bij lagere concentraties schadelijke effecten te kunnen hebben. De gezondheidskundige grenswaarde voor PFAS in voedsel is daarom onlangs circa 20 keer lager geworden.
Dat heeft ook geleid tot een aangescherpt advies voor eten uit (moes)tuinen in de omgeving van Chemours/DuPont. In juni 2021 adviseerde het RIVM om binnen 1 kilometer van de fabrieksschoorstenen van Chemours niet uit eigen moestuin te eten. Voor moestuinen verder weg kon het RIVM op basis van de beschikbare gegevens nog geen nieuw advies geven. Daarvoor is nieuw onderzoek nodig. Tot die tijd adviseert de GGD uit voorzorg om 1 tot 4 kilometer van de fabriek het eten uit eigen tuin te matigen: niet te vaak, niet teveel.
Duidelijkheid nodig voor inwoners met een moestuin
Om tot een nieuw advies en duidelijkheid voor onze inwoners te komen, start nu een uitgebreider moestuinonderzoek in een groter gebied rondom Chemours/DuPont. Er worden van 23 soorten gewassen in totaal circa 700 monsters uit clusters van moestuinen en volkstuincomplexen geanalyseerd. Het onderzoeksgebied loopt van het zuidwesten van Dordrecht tot en met Molenlanden. Uit eerdere bodemonderzoeken blijkt dat in dit gebied het gehalte PFAS in de bodem hoger is. Dat komt doordat de wind vaak uit het zuidwesten komt; daardoor zijn PFOA en GenX van Chemours/DuPont destijds vooral hier neergedaald.
Nieuwe technieken maken dit onderzoek nu mogelijk
De gemeenten laten nu in afstemming met het RIVM de verzamelde gewassen met nieuwe analysetechnieken onderzoeken. Deze technieken kunnen lagere concentraties PFAS meten. In 2017 is ook moestuinonderzoek gedaan. Toen lagen de concentraties PFOA en GenX in moestuinen tussen 1 tot 4 kilometer van Chemours zo laag, dat ze met de toenmalige technieken niet gemeten konden worden. Nu 4 jaar later zijn de technieken zo verbeterd, zodat veel lagere concentraties PFAS meetbaar zijn. Dat maakt nieuw moestuinonderzoek mogelijk. Het streven is om voor het nieuwe moestuinseizoen 2022 duidelijkheid te hebben over eten uit eigen tuin in de omgeving van Chemours/DuPont.
Officieel verzoek tot Europees verbod álle PFAS-stoffen
De samenwerkende gemeenten vinden dat PFAS zoals PFOA en GenX niet thuishoort in onze leefomgeving. Daarom maken zij zich al lange tijd hard om de uitstoot naar nul terug te brengen. Tegelijkertijd is ook een structurele aanpak bij de bron noodzakelijk en het meest effectief. Daarom vinden de gemeenten het goed nieuws dat Nederland met vier andere landen een officieel verzoek heeft ingediend voor een Europees verbod op álle schadelijke PFAS-stoffen.
* PFAS staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Dit zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Zij komen van nature niet in het milieu voor. Voorbeelden van PFAS zijn GenX, PFOA en PFOS. Lees meer over PFAS op de website van het RIVM.
